🐡 Krótka Historia Wszystkich Ludzi Którzy Kiedykolwiek Żyli

57,00 zł 27,44 zł Opis Szczegóły Opinie Dostawa Tego samego autora Tego samego wydawnictwa Control Rutherford Adam Wydawca: Weidenfeld Nicolson Język: angielski Format: Oprawa: Twarda z obwolutą Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Control Throughout history, people have sought to improve society by reducing suffering, eliminating disease or enhancing desirable qualities in their children. But this wish goes hand in hand with the desire to impose control over who can marry, who can procreate and who is permitted to live. In the Vic... Tak samo inni. Dlaczego rasizm jest bez sensu. Dlaczego rasizm jest bez sensu Rutherford Adam 5/5 (1 Ocena) Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Autor: Rutherford Adam Data premiery: 2021-10-21 Wymiary: x cm Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Tak samo inni. Dlaczego rasizm jest bez sensu Kiedy na całym świecie wzmaga się nacjonalizm, a na forum publicznym coraz częściej pojawiają się dyskusje na temat ras, każdy z nas potrzebuje broni, by walczyć ze stereotypami i mitami, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Można je spotkać nie tylko w wypowiedziach jawnych rasistów,... Tak samo inni. Dlaczego rasizm jest bez sensu Rutherford Adam Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: miękka Autor: Rutherford Adam Data premiery: 2021-11-02 Format książki: Duże Litery Tytuł: Tak samo inni Kiedy na całym świecie wzmaga się nacjonalizm, a na forum publicznym coraz częściej pojawiają się dyskusje na temat ras, każdy z nas potrzebuje broni, by walczyć ze stereotypami i mitami, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Można je spotkać nie tylko w wypowiedziach jawnych rasistów... Księga ludzi opowieść o tym jak staliśmy się nami. Opowieść o tym, jak staliśmy się nami Rutherford Adam 5/5 (1 Ocena) Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Twarda Autor: Rutherford Adam Data premiery: 2019-11-07 Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Księga ludzi opowieść o tym jak staliśmy się nami Lubimy myśleć o sobie jako o istotach wyjątkowych - ale czy naprawdę coś różni nas od zwierząt? Przecież nasza biologia jest taka sama. W oryginalnej i intrygującej podróży po świecie ziemskiego życia Adam Rutherford bada rozmaite cechy, które uznawano niegdyś za wyłącznie ludzkie, wykazując, ż... Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Opowieści zapisane w naszych genach Rutherford Adam Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: miękka Autor: Rutherford Adam Data premiery: 2017-08-01 Format książki: Duże litery Tytuł: Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli Ta książka to opowieść o tobie. Twoja historia jest niepowtarzalna, podobnie jak historia każdego spośród ponad stu miliardów ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Jednak jest to także nasza zbiorowa historia, ponieważ w każdym z genomów przechowujemy dzieje gatunku – narodzin, śmierci, chorób, woje... Nienachalna z urody Czubaszek Maria Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Nienachalna z urody Najodważniejsza z dotychczasowych książek znanej satyryczki. Maria Czubaszek zdradza swoje sekrety i po raz pierwszy mówi o sobie tak szczerze. I tak dużo. Opowiada o ludziach, z którymi się przyjaźniła, pracowała, których mijała w życiu. Komentuje sytuację w kraju (także tę po "dobrej zmianie... Przeklęte, zaklęte wyd. 2022 Matuszkiewicz Irena Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Data premiery: 2022-08-25 Wymiary: 210x135 cm Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Przeklęte, zaklęte wyd. 2022 Pięć kobiet, cztery pokolenia i jedno przekleństwo, które prawie sto lat temu spadło na babkę i objęło cały ród po kądzieli. Klątwa nie przestała działać, mimo że kobietom przyszło żyć w innych czasach, warunkach i miejscach. One same też się zmieniały. Najstarsza z rodu, Marcysia, była analfabet... Wstając z kolan reportaże o dobrej zmianie 5/5 (1 Ocena) Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Data premiery: 2019-10-03 Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Wstając z kolan reportaże o dobrej zmianie Zbiór reportaży pod redakcją Cezarego Łazarewicza, który o książce mówi tak: W ciągu tych czterech lat zmieniło się wszystko: maniery, język, a nawet poczucie przyzwoitości. I ten zmieniający się świat próbują opisać reporterzy - z perspektywy Warszawy, Gorzowa, Zakopanego, Berlina i Janowa Podl... Nawet jeśli umrę w drodze. Twarzą w twarz z uchodźcami Białkowska Monika 5/5 (3 Oceny) Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Autor: Białkowska Monika Data premiery: 2022-04-12 Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Nawet jeśli umrę w drodze. Twarzą w twarz z uchodźcami Nie wiadomo, czy John ocalił nerkę i czy nadal mieszka w parku. Śliczna Negin wyjechała do Niemiec, żeby zostać tam policjantką. Merhavi wciąż jest samotny, opiekuje się staruszkami i marzy o miłości. Mahfoud pracuje w Rzymie, w Zarze… a w lesie pod Hajnówką umiera właśnie kolejny człowiek, które... Sąsiedzi. Osiedle Sielanka. Tom 2 - egz. z autografem Gutowska-Adamczyk Małgorzata Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Autor: Małgorzata Gutowska-Adamczyk Data premiery: 2021-10-12 Format książki: Z autografem Tytuł: Sąsiedzi. Osiedle Sielanka. Tom 2 - egz. z autografem Drugi tom nowej powieściowej serii Małgorzaty Gutowskiej-Adamczyk, tym razem współczesna Polska w miniaturze. Małe osiedle na obrzeżach Warszawy, gdzie ścierają się lokalsi i przyjezdni, władza i obywatele, zwyczajni ludzie i krezusi, starzy i młodzi, samotni i ci w związkach. Barwna, zabawna his... Ten produkt jest niedostępny, ale zobacz produkty podobne. Jak wynaleźć wszystko cała wiedza ludzkości w jednej książce. Cała wiedza ludzkości w jednej książce North Ryan 5/5 (1 Ocena) Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Twarda Autor: North Ryan Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Jak wynaleźć wszystko cała wiedza ludzkości w jednej książce Najzabawniejszy poradnik dla zagubionych podróżników! Jak można zmieścić całą wiedzę ludzkości w jednej książce? Z pozoru wydaje się to niemożliwe, jednak wszystko stanie się jasne, jeśli dodamy, że tą książką jest poradnik dla podróżujących w czasie, którzy bezpowrotnie utknęli w odległej prze... Porozumienie bez przemocy. O języku życia wyd. 2022. O języku życia Rosenberg Marshall Wydawca: Czarna Owca Język: polski Format: Oprawa: Twarda Data premiery: 2022-02-09 Wymiary: 240x165 cm Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Porozumienie bez przemocy. O języku życia wyd. 2022 Nowe wydanie "Porozumienia bez przemocy: o języku życia" Marshalla Rosenberga wzbogacone zostało o obszerny rozdział na temat mediacji w duchu PBP - zupełnie niepodobnych do klasycznych mediacji, z którymi ktokolwiek z nas miał szansę się zetknąć. Punktem wyjścia w procesie opisywanym przez Ros... Wielka encyklopedia zwierząt wyd. 2021 Opracowanie zbiorowe 5/5 (2 Oceny) Wydawca: Publicat Język: polski Oprawa: Twarda Data premiery: 2021-12-06 Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Wielka encyklopedia zwierząt wyd. 2021 Dla ludzi ciekawych świata, miłośników zwierząt. 544 strony znakomicie uporządkowanej wiedzy oraz wspaniałych, szczegółowych ilustracji w formie tablic encyklopedycznych. Prezentacja gatunków zwierząt zamieszkujących wszystkie kontynenty. Bogaty materiał ilustracyjny, grafiki oraz tekst zostały p... Liczby ich dzieje rodzaje własności. Ich dzieje,rodzaje,własności Posamentier Alfred S., Thaller Bernd Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Autor: Posamentier Alfred S., Thaller Bernd Data premiery: 2020-01-23 Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Liczby ich dzieje rodzaje własności Liczby otaczają nas, są wszędzie, stanowią ważny element naszej rzeczywistości. Każdego dnia posługujemy się nimi, nie możemy się bez nich obejść. Dla wielu ludzi są również przedmiotem fascynacji, tajemniczym światem pełnym pięknych idei. W tej książce znajdziesz wszystko, co chcesz wiedzieć o... Jak nie być buddystą Khyentse Dzongsar Jamyang 5/5 (3 Oceny) Wydawca: Czarna Owca Język: polski Format: Oprawa: Twarda Data premiery: 2021-09-01 Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Jak nie być buddystą Myślisz, że jesteś buddystą? To pomyśl jeszcze raz. W tej ożywczej i prowokacyjnej książce mistrz buddyzmu tybetańskiego – Dzongsar Jamyang Khyentse – wyzywa buddyjski świat, kwestionując powszechnie przyjęte błędne przekonania, stereotypy i wyobrażenia. W sposób nadzwyczaj sugestywny i oryginal... Najczęściej kupowane razem Jak powstał język historia największego wynalazku ludzkości. Historia największego wynalazku ludzkości L. Everett Daniel 5/5 (1 Ocena) Wydawca: Prószyński Media Język: polski Seria: NA ŚCIEŻKACH NAUKI Format: Oprawa: Miękka Autor: L. Everett Daniel / L. Everett Daniel Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Jak powstał język historia największego wynalazku ludzkości Książka "Jak powstał język" wyjaśnia, co wiemy, co chcielibyśmy wiedzieć i czego zapewne nigdy się nie dowiemy o powstaniu najpotężniejszego narzędzia, jakie stworzył człowiek. To podsumowanie całej obecnej wiedzy na temat ewolucji języka, prowadzone na gruncie wielu dyscyplin - od archeologii i... Śniadanie z Einsteinem. Zdumiewające zjawiska kwantowe wokół nas. Zdumiewające zjawiska kwantowe wokół nas Orzel Chad 5/5 (2 Oceny) Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: Miękka Autor: Orzel Chad Data premiery: 2020-11-19 Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Śniadanie z Einsteinem. Zdumiewające zjawiska kwantowe wokół nas Kot Schrödingera, który jest jednocześnie żywy i martwy, splątanie kwantowe, nazwane przez Einsteina upiornym działaniem na odległość, Bóg grający w kości z Wszechświatem - czy te obrazowe porównania opisują jedynie egzotyczną rzeczywistość kwantową, z którą mogą obcować wyłącznie fizycy? Nic p... Polecane artykuły ToTamTo i nauka staje się dobrą zabawą! O TOTAMTO ToTamto to nowy imprint Wydawnictwa Czarna Owca. Powstało z potrzeby wskazania dzieciom ich wyjątkowości i piękna otaczającego świata. Dzięki wydawanym przez ToTamto książkom dzieci z ciekawością patrzą na to, co się wokół nich Zobacz więcej » TOP 5 KSIĄŻEK - IKON LITERATURY AMERYKAŃSKIEJ Masz ochotę poznać książki, które zostały uznane za kultowe? Książki też bywają ikoniczne! Istnieją takie książki, które na stałe zapisały się na kartach literatury światowej. To wybitne dzieła wielkich pisarzy, nazywanych często Zobacz więcej » Co czytają pisarze? Kinga Wójcik Czy twórcy kryminałów w wolnym czasie czytają… Kryminały? Przekonajmy się! W kolejnym tekście z cyklu „Co czytają pisarze” przyjrzymy się wyborom Kingi Wójcik, autorki serii o komisarz Lenie Rudnickiej. Stephen King - Smętarz dla zwierzaków KW: Zobacz więcej »

Pasjonujące śledztwo w poszukiwaniu niezliczonych sposobów, za pomocą których pasożyty kontrolują sposób myślenia, czucia i działania innych zwierząt – w tym ludzi. Te małe organizmy mogą przeżyć wyłącznie w ciałach innych stworzeń i z punktu widzenia ewolucji mają wiele powodów, aby manipulować zachowaniem swoich żywicieli, co ujawnia książka Kathleen McAuliffe. Jak

Moim nauczycielem i opiekunem naukowym w University College London i w czasach późniejszych był profesor Steve Jones. W 1994 roku, w pierwszym dniu kursu genetyki, który prowadził, przedstawił nam pewną propozycję: obiecał, że ten z nas, niezamożnych żaków, kto zakupi egzemplarz jego arcydzieła Język genów: biologia, historia i przyszłość ewolucji, otrzyma od niego zwrot pieniędzy. Zgłosiłem się zatem po 55 pensów. Przez całe lata profesor wywierał na mnie intelektualny wpływ prawdopodobnie silniejszy niż ktokolwiek inny. Niniejszą książkę za jego zezwoleniem napisałem w dużej mierze jako kontynuację tamtej klasycznej pozycji. Kiedy w 2012 roku British Humanist Association zaprosiło mnie do wygłoszenia prestiżowego wykładu, to Steve go wówczas zapowiedział. Stwierdził – mam nadzieję, że żartem – iż odnosi nieodparte wrażenie, że wyczekuję na jego śmierć, żeby móc naprawdę odziedziczyć jego życie. Ponieważ jednak nadal żyje, a także z powodu tamtych 55 pensów, dedykuję tę książkę Steve’owi JonesowiWstępWidzę w dalekiej przyszłości szerokie perspektywy znacznie ważniejszych jeszcze badań. (…) Światło padnie na problem pochodzenia człowieka i jego Darwin, O powstawaniu gatunków, 1859Rozdział 14. Podsumowanie i wnioski1To historia o tobie. Dotyczy zaś tego, kim jesteś i skąd się wziąłeś. To twoja osobista historia, ponieważ podróż życia, która zatrzymuje się na twojej egzystencji, jest niepowtarzalna, i to samo dotyczy każdej osoby, która kiedykolwiek nabrała powietrza do płuc. To również nasza zbiorowa historia, gdyż każdy z nas jako reprezentant całego gatunku jest jednocześnie typowy i wyjątkowy. Mimo dzielących nas różnic wszyscy jesteśmy niezwykle blisko spokrewnieni, a nasze drzewo genealogiczne jest ogłowione i zawiłe i ani trochę nie przypomina prawdziwego drzewa. Jednakże wyrośliśmy na nim jak świecie żyło dotychczas około 107 miliardów ludzi współczesnych, choć ta liczba zależy od momentu, od którego zaczyna się dokładne obliczenia. Wszyscy – my wszyscy – jesteśmy bliskimi kuzynami, a nasz gatunek wywodzi się z pojedynczego źródła na terenie Afryki. Nie bardzo można znaleźć odpowiednie słowa, żeby opisać, co to naprawdę oznacza. Nie oznacza to na przykład jednej pary hipotetycznych praprzodków, Adama i Ewy. Myślimy bowiem o rodzinach, rodach, genealogiach i przodkach i w ten sam sposób usiłujemy rozważać odległą przeszłość. Kim byli moi przodkowie? Może wychowałeś się w rodzinie o prostej, tradycyjnej strukturze, a może twoje drzewo genealogiczne – jak moje – cechuje „artystyczny nieład”, a jego pędy wiją się niczym zwoje starych drutów wrzucone do szuflady. Nie ma to jednak znaczenia, bowiem wcześniej czy później przeszłość rodu każdej osoby ulegnie mamy dwoje rodziców, oni też mieli dwoje rodziców, a ci rodzice również mieli dwoje rodziców i tak dalej. Cofajmy się w ten sposób aż do czasów ostatniego najazdu na Anglię, a przekonamy się, że w wyniku podwajania się każdego pokolenia otrzymamy liczbę przewyższającą o wiele miliardów liczbę ludzi, którzy kiedykolwiek żyli na świecie. Prawda wygląda tak, że nasze rodowody meandrują, gałęzie drzew genealogicznych zapętlają się i tworzą gniazda, a wszyscy ci, którzy kiedykolwiek istnieli, są uwikłani w sieć przodków. Wystarczy cofnąć się zaledwie o kilkadziesiąt stuleci, żeby się przekonać, że większość z 7 miliardów żyjących dzisiaj osób pochodzi od garstki ludzi – tylu, ilu zmieściłoby się w jednej to coś, co zawsze utrwalaliśmy. Od tysięcy lat malujemy, rzeźbimy, piszemy i opowiadamy sobie historie z przeszłości i teraźniejszości, starając się pojąć, kim jesteśmy i skąd się wzięliśmy. Uzgodniono, że historia zaczyna się od pisma. Przedtem trwała prehistoria rozgrywająca się wcześniej, nim mogliśmy ją utrwalić na piśmie. Żeby ujrzeć to w odpowiedniej perspektywie, musimy sobie uświadomić, że życie na Ziemi istnieje około 3,9 miliarda lat. Gatunek Homo sapiens, którego jesteśmy przedstawicielami, pojawił się zaledwie 200 000 lat temu we wschodniej Afryce. Pismem zaś zaczęto się posługiwać około 6000 lat temu w Mezopotamii, czyli w regionie nazywanym obecnie Bliskim porównania: ta książka liczy sobie około 111 000 słów lub 660 000 znaków ze spacjami włącznie2. Gdyby miała ona zobrazować czas istnienia ziemskiego życia, to każdy znak, w tym spacja, oznaczałby 5909 lat. Obecność zaś istot o anatomicznych cechach ludzi współczesnych odpowiada… dokładnie długości tego w którym spisujemy rejestr historii, to w skali ewolucji mgnienie oka, odpowiadające pojedynczemu znakowi, szerokości tej oto kropkiJakże skąpy jest ów rejestr historii! Dokumenty znikają, rozwiewają się, rozpadają w proch. Kaprysy aury zmywają z nich litery, żywią się nimi owady i bakterie, ludzie je niszczą, ukrywają, zamazują lub poprawiają. A przecież nawet jeszcze nie wspomnieliśmy o subiektywizmie źródeł historycznych. Nie potrafimy dojść do ostatecznej zgody bodaj w kwestii wydarzeń z ostatniej dekady. Relacje prasowe bywają zdecydowanie tendencyjne. Fotografie podlegają ludzkim wpływom i przedstawiają jedynie to, co uchwycił obiektyw, częstokroć bez szerszego kontekstu. Sami zaś ludzie są okropnie mało wiarygodnymi świadkami, jeśli chodzi o obiektywną rzeczywistość. Poruszamy się zatem po szczegóły wydarzeń z 11 września 2001 roku, dnia zniszczenia wież World Trade Center, równie dobrze mogą na zawsze pozostać niejasne wskutek sprzecznych doniesień oraz chaosu towarzyszącego tym okropnościom. Sądowe zeznania świadków słyną z marnej jakości, więc zawsze rozpatruje się je z przymrużeniem oka. Przeskoczmy wstecz o kilka stuleci, a okaże się, że brak nawet współczesnych dowodów istnienia Jezusa Chrystusa, ponoć najbardziej wpływowej osoby w historii. Większość opowieści o życiu Jezusa spisali całe dziesięciolecia po jego śmierci ludzie, którzy go nigdy nie spotkali. Gdyby je dziś przedstawić jako świadectwa historyczne, wzbudziłoby to poważne obiekcje. Nawet relacje, na których opierają się chrześcijanie, czyli Ewangelie, są niespójne i z czasem uległy nieodwracalnemu miałem zamiaru zdyskredytować tymi słowami badań historycznych (ani chrześcijaństwa). To tylko komentarz mówiący o tym, jak mglista jest przeszłość. Do niedawna rejestrowano ją głównie w tekstach religijnych, dokumentach dotyczących umów gospodarczych oraz świadectwach związanych z genealogią rodów królewskich. W czasach współczesnych mamy odwrotny problem – duży nadmiar informacji i niemal całkowity brak sposobu, by temu zaradzić. Z każdym dokonywanym w sieci zakupem i z każdym wyszukiwaniem w internecie dobrowolnie pozwalamy firmom przechwytywać informacje o nas samych. Książki, sagi, przekazywane ustnie opowieści, napisy, znaleziska archeologiczne, internet, bazy danych, filmy, radio, dyski twarde, taśmy. Łączymy ze sobą te bity i bajty informacji, żeby odtworzyć przeszłość. A teraz i biologia włączyła się w tę niesamowitą powódź wstępu jest jedyne nawiązanie do człowieka w dziele Darwina O powstawaniu gatunków; znajduje się ono na samym końcu książki, jak gdyby po to, by podrażnić naszą ciekawość perspektywą kontynuacji. Dzięki przedstawionej przez autora teorii pochodzenia gatunków i wniesionym w odległej przyszłości poprawkom światło padnie i na naszą historię – ciąg dalszy nadszedł ten czas. Istnieje obecnie jeszcze inny sposób odczytania naszej przeszłości, a na nasze pochodzenie skierowane zostaną światła reflektorów. W naszych komórkach mieści się epopeja. To nieporównywalna z niczym, obszerna, niepowtarzalna, zawikłana saga. Około dziesięciu lat temu, pięćdziesiąt lat po odkryciu podwójnej helisy, nasza umiejętność odczytywania sekwencji DNA poprawiła się do tego stopnia, że sekwencja przekształciła się w źródło historyczne, tekst, nad którym można ślęczeć. Nasze genomy, geny i DNA mieszczą w sobie kronikę podróży podjętej przez życie na Ziemi – 4 miliardy lat prób i błędów, w których wyniku istniejesz. Twój genom, zawierający ogół DNA, czyli 3 miliardy liter, dzięki sposobowi łączenia się w całość – tajemniczemu (z biologicznego punktu widzenia) rozmnażaniu płciowemu – stanowi niepowtarzalną cechę każdego z nas. Ten genetyczny odcisk palca jest tylko twój, niepodobny do genomu któregokolwiek z pozostałych 107 miliardów żyjących w całej ziemskiej historii ludzi. Dotyczy to nawet bliźniąt jednojajowych, których genomy na początku rozwoju są nie do odróżnienia, lecz z każdą chwilą od zapłodnienia oddalają się od siebie. Dr Seuss3 ujął to następująco:Jesteś sobą, kolego! Nie ma nic prawdziwszego!Nie masz też sobowtóra wierniejszego niż ty!Plemnik, który dał początek twojemu życiu, własne rozpoczął kilka dni przed zapłodnieniem w jądrze twojego ojca. Tylko on spośród zawartych w ejakulacie milionów zagłębił główkę w komórce jajowej matki, jako jeden z zaledwie kilkuset ocalałych. Komórka jajowa rosła w organizmie matki, kiedy ona sama rozwijała się w łonie swojej matki (to coś w rodzaju rosyjskiej „matrioszki”). Jednak ta komórka dojrzała w ciągu ostatniego cyklu miesiączkowego. Komórki jajowe są uwalniane z zapewniającego im komfortowe warunki miejsca powstania, czyli naprzemiennie z jednego z parzystych jajników. W momencie zetknięcia się z komórką jajową zwycięski plemnik uwolnił chemiczną substancję rozpuszczającą oporną błonę komórki, odrzucił witkę i wniknął w głąb. Kiedy znalazł się w środku, komórka jajowa wzniosła nieprzebytą zaporę powstrzymującą pozostałe plemniki przed przełamaniem jej linii obronnej. Plemnik i komórka jajowa były jedyne w swoim rodzaju, a komórka powstała z ich połączenia była również niepowtarzalna i stała się tobą. Nawet punkt wniknięcia plemnika był wyjątkowy. Matczyna komórka jajowa ma kształt zbliżony do kulistego, zatem plemnik mógł się przebić do jej wnętrza w dowolnym miejscu. Kosmicznym zbiegiem okoliczności wybrał na wniknięcie jeden punkt, który zaczął wysyłać fale czynników chemicznych, w wyniku czego rozpoczął się proces ustalania schematu twojego ciała – na jednym końcu głowa, na drugim zaś ogon. Wiemy na przykładzie innych organizmów, że gdyby zwycięski plemnik wniknął po drugiej stronie, zarodek, który miałby stać się tobą, zacząłby się rozwijać w innym położeniu; równie dobrze może to zatem dotyczyć i genetyczny twoich rodziców, czyli ich genomy, został podczas tworzenia się plemnika i komórki jajowej przetasowany i zredukowany do połowy. Ich rodzice, a twoi dziadkowie, dali im po dwa komplety chromosomów, które po przetasowaniu utworzyły talię kart, jakiej nigdy przedtem nie było i nigdy nie będzie. Obdarzyli cię również odrobiną nieprzetasowanego DNA. Jeśli jesteś mężczyzną, masz chromosom Y, odziedziczony w znacznej mierze bez zmian od twojego ojca i od jego ojca, i tak dalej w miarę cofania się w czasie. To zdeformowany i skarłowaciały fragment DNA, zawierający zaledwie garść genów i mnóstwo resztek. Komórka jajowa również kryje we wnętrzu podobne pętle DNA; mieszczą się one w jej mitochondriach, maleńkich elektrowniach zaopatrujących wszystkie komórki w energię. Mają one własny minigenom, a ponieważ znajduje się on w komórce jajowej, organizm potomny otrzymuje go wyłącznie od matki. Oba stanowią łącznie niewielki ułamek całego DNA, lecz ich czyste linie genetyczne przydają się podczas śledzenia genealogii i odległej historii. Jednak olbrzymia większość twojego DNA powstała w wyniku przetasowania się DNA twoich rodziców, a ich DNA w identyczny sposób dali im ich rodzice. Ten proces zachodził u każdego człowieka, tworząc nieprzerwany łańcuch łączący cię z poprzednimi i tata cię spieprzyli,Nie chcieli tego – cóż, tak bywa,Lecz swoje wady ci wpoili,Dodając jeszcze kilka wypowiadam się na temat psychologicznych ani rodzicielskich aspektów treści wiersza Philipa Larkina, ale z biologicznego punktu widzenia to strzał w dziesiątkę. Przy tworzeniu się każdej komórki jajowej i plemnika w wyniku tasowania się materiału powstaje nowy wariant powodujący niepowtarzalne różnice między jego posiadaczem a innymi ludźmi. Dziedziczysz od rodziców niepowtarzalne kombinacje DNA, a dzięki temu procesowi – mejozie – otrzymujesz również zupełnie nowe warianty genetyczne, wyłącznie twoje. Część z nich przekażesz swoim ewentualnym dzieciom, które otrzymają również własne tym różnicom między populacjami może działać ewolucja, a my możemy śledzić drogi przemieszczania się ludzi wędrujących przez lądy, przemierzających oceany (a także ocean czasu) i docierających do każdego zakątka naszej planety. Genetycy nagle przedzierzgnęli się w genom zawiera olbrzymią ilość informacji, która wystarczyłaby na stworzenie planów rozwoju człowieka. Ale genomika to nauka porównawcza. Dwa zestawy DNA dwóch różnych osób zawierają dużo więcej niż podwójną ilość danych. Wszystkie ludzkie genomy mieszczą te same geny, lecz one wszystkie mogą się od siebie trochę różnić, co tłumaczy fakt, że wszyscy jesteśmy do siebie niesamowicie podobni, a zarazem całkiem niepowtarzalni. Porównywanie różnic umożliwia nam wyciąganie wniosków na temat stopnia pokrewieństwa między dwiema osobami, a także czasu pojawienia się wspomnianych różnic. Możemy rozciągać wyniki tych porównań na całą ludzkość, skoro umiemy już pobierać DNA z w 2001 roku z gromkimi fanfarami opublikowano pierwszą pełną sekwencję genomu ludzkiego, w istocie przedstawiono prowizoryczną, roboczą wersję odczytu większości materiału genetycznego nielicznej grupy osób. Zrealizowanie tego celu zajęło setkom naukowców większą część dekady i pochłonęło nakłady rzędu 3 miliardów dolarów, czyli około 1 dolara za każdą „literę” kodu DNA. Zaledwie piętnaście lat później jest zdecydowanie łatwiej, a z poszczególnych genomów otrzymuje się niezliczone ilości danych. Kiedy piszę te słowa, mamy pełne odczyty sekwencji około 150 000 ludzkich genomów oraz nadające się do użytku próbki pochodzące dosłownie od milionów osób z całego świata. Wielkie przedsięwzięcia medyczne o dokładnych nazwach, takich jak Projekt Odczytania Stu Tysięcy Genomów, obrazują łatwość, z jaką możemy obecnie pozyskiwać dane, które przechowujemy we wszystkich żywych komórkach. Tu, w Wielkiej Brytanii, poważnie rozważamy sekwencjonowanie genomów wszystkich ludzi zaraz po narodzinach. Takie działania nie ograniczają się do wymogów formalnych procedur naukowych czy rządowej polityki zdrowotnej: istnieje cała rzesza firm, gdzie można splunąć do probówki i zaledwie za kilkaset funtów otrzymać odczyt kluczowych części genomu z najróżniejszymi informacjami o wrodzonych cechach, historii oraz ryzyku wystąpienia niektórych już do tej wspaniałej opowieści włączyć również genomy nieżyjących od dawna ludzi. W 2014 roku na podstawie całej masy dowodów archeologicznych zidentyfikowano kości króla Anglii Ryszarda III (rozdział 3), lecz sprawę przypieczętowano iście po królewsku – zbadaniem jego DNA. Znamy dawnych królów i królowe ze względu na ich status, a także dlatego, że w historii dominują powtarzane wciąż na nowo opowieści o ich życiu. Genetyka wzbogaciła wprawdzie badania dotyczące monarchów, lecz DNA stanowi najważniejszy czynnik stawiający wszystkich na równej płaszczyźnie, gdyż nasza nowo uzyskana umiejętność ekstrahowania najdrobniejszych fragmentów żywej przeszłości umożliwia tej dyscyplinie nauki badanie ludów, krajów, szlaków migracji, wszystkich osób. Możemy badać, potwierdzać bądź odrzucać wyniki i poznawać historię ludzkości, a nie tylko możnych lub sławnych swego czasu ludzi. Ci, którzy w przeszłości byli nikim, awansują do pozycji najważniejszych osobistości, jakie kiedykolwiek żyły. DNA występuje uniwersalnie i, jak się przekonamy, przynależność do królewskiego rodu mogła wprawdzie nadawać komuś dziedziczną, niemal boską zwierzchność nad poddanymi oraz wiążące się z nią apanaże, ale ewolucja, genetyka i płeć w gruncie rzeczy nie zwracają uwagi na narodowości, granice i całą oszałamiającą sięgnąć wzrokiem jeszcze dalej. Badania dawnych ludzi niegdyś ograniczały się do starych zębów i kości oraz widmowych śladów ich życia pozostałych w ziemi. Dziś możemy łączyć ze sobą okruchy informacji genetycznej, dotyczącej naprawdę dawno żyjących ludzi – neandertalczyków i innych wymarłych członków naszej dalszej rodziny, oni zaś ukazują nam nową drogę do punktu, w którym znajdujemy się dzisiaj. Umiemy wydobywać ich DNA, który przynosi nam informacje niedostępne w żaden inny sposób – na przykład możemy się dowiedzieć, jak neandertalczyk odczuwał zapachy. Odzyskany po wielu epokach DNA zmusił nas do głębokiej rewizji naszej ewolucyjnej historii. Przeszłość może i jest obcą krainą, lecz przez cały czas w naszym wnętrzu nosiliśmy jej pozyskiwanych dzięki tej nowej nauce danych jest kolosalna, fenomenalna, przytłaczająca. W każdym tygodniu ukazują się publikacje na temat badań, które wywracają do góry nogami wszystkie poprzednio ustalone fakty. Na przedostatnim etapie pracy nad tą książką dowiedziałem się, że w wyniku odkrycia w Chinach czterdziestu siedmiu zębów ludzi współczesnych, chyba trzeba będzie przesunąć datę wielkiej migracji z Afryki o ponad 10 000 lat wstecz. Na ostatnim zaś etapie trzeba ją było cofnąć o dalsze 20 000 lat w rezultacie odkrycia DNA należącego do Homo sapiens w szczątkach nieżyjącej od tysiącleci neandertalskiej dziewczyny. Przytoczone liczby są niewielkie w kategoriach ewolucyjnych, a w geologicznej rachubie czasu to zaledwie mgnienia. Jednak to okresy o wiele dłuższe niż całość spisanych dziejów ludzkości, toteż stale czujemy, że grunt dramatycznie usuwa się nam spod połowa książki zawiera napisaną na nowo z wykorzystaniem genetyki historię przeszłości od czasów, gdy na Ziemi żyły co najmniej cztery gatunki ludzi, aż do XVIII wieku, epoki europejskich monarchii. W drugiej połowie piszę o tym, kim jesteśmy dzisiaj i co prowadzone w XXI wieku badania DNA mówią nam o rodzinach, zdrowiu, psychologii, rasie i ludzkich losach. W obu częściach książki czerpałem informacje otrzymane dzięki wykorzystaniu DNA jako tekstu źródłowego obok źródeł historycznych, na których polegamy od wieków: archeologii, skał, pradawnych kości, legend, kronik i rodzinnych badania przodków i pozostałej po nich spuścizny są równie stare jak ludzkość, genetyka to młoda dziedzina nauki o trudnej, choć krótkiej historii. Genetyka człowieka narodziła się jako metoda porównawczej oceny ludzi, z zamiarem sformalizowania istniejących między nimi różnic jako faktów naukowych i wykorzystania ich dla uzasadnienia segregacji i podporządkowania. Narodziny genetyki utożsamia się z narodzinami eugeniki, choć podówczas, pod koniec XIX wieku, to słowo nie miało aż tak toksycznego znaczenia jak obecnie. Nie ma w całej nauce bardziej kontrowersyjnego zagadnienia niż rasa – ludzie różnią się od siebie, a waga tych różnic stała się przyczyną najgłębszych podziałów oraz najokrutniejszych, najkrwawszych aktów w historii. Jak się przekonamy, współczesna genetyka wykazała, że nadal rozumiemy całe pojęcie rasy w spektakularnie mylny uwielbiają opowiadać. Jesteśmy gatunkiem pożądającym narracji, a dokładniej, narracyjnej satysfakcji – wyjaśniania, nadawania sensu różnym sprawom oraz niewypowiedzianym zawiłościom ludzkiego bytu, szeregowania ich w postaci wstępów, rozwinięć i zakończeń. Kiedy przystąpiliśmy do odczytywania genomu, chcieliśmy odkryć w nim narracje porządkujące tajemnice historii, kultury i indywidualnej tożsamości, informujące nas szczegółowo, kim jesteśmy i po co życzenia się nie spełniły. Genom ludzki okazał się daleko bardziej interesujący i skomplikowany, niż ktokolwiek się spodziewał, w tym i sami genetycy, którzy po upływie dekady od tak zwanego ukończenia Projektu Poznania Genomu Ludzkiego nadal nie narzekają na brak zajęcia. Prawda o tej skomplikowanej strukturze i o tym, że jej nie rozumiemy, usilnie stara się przenikać do naszych debat, kiedy rozmawiamy o genetyce. Niegdyś pojęcia pokrewieństwa i rodowodu służyły nam do określania więzi łączących nas z przodkami i opisywania naszej rodzinnej tożsamości. Jednak nie mówi się już o więzach krwi, tylko o genach. DNA stał się synonimem przeznaczenia, szwu, który spaja nas z naszym losem. Jednak to nieprawda. Wszyscy naukowcy uważają, że to ich dziedzina nauki jest najsłabiej przedstawiana w mediach, ale ja jako naukowiec i pisarz sądzę, iż genetyka człowieka wyróżnia się ponad wszystko jako dyscyplina skazana na niezrozumienie, myślę bowiem, że jesteśmy uwarunkowani kulturowo, by błędnie ją najczęściej ujawnia, że spora część świata wygląda inaczej niż sposób, w jaki my ją postrzegamy – bez względu na to, czy mowa o skali kosmicznej, molekularnej, atomowej lub subatomowej. Dziedziny te są czymś odległym lub abstrakcyjnym w porównaniu z naszymi rozmowami o rodzinie, dziedziczności, rasie, inteligencji i historii. Bagaż, jaki dźwigamy, subiektywność, z jaką z natury rzeczy podchodzimy do tych typowo ludzkich spraw, nie mają sobie równych. Rozziew między ujawnionymi przez naukę faktami a treścią naszych rozmów o rodzinach i rasie to istna przepaść, gdyż – jak się przekonamy – stan rzeczy przedstawia się inaczej, niż sobie związku z DNA również rodzi się mnóstwo zmyśleń i mitów. Genetyka może z pewnością zdradzić nam, kim naprawdę są nasi najbliżsi krewni, a także odsłonić mnóstwo tajemnic z naszej odległej przeszłości. Jednak mamy o wiele mniej wspólnego z naszymi przodkami, niż sądzimy, są bowiem w naszych rodzinach osoby, od których nie odziedziczyliśmy w ogóle żadnych genów, zatem nie łączą ich z nami żadne istotne genetyczne więzi, choć w sensie genealogicznym w najoczywistszy sposób zaliczamy się do ich potomków. Udowodnię, że mimo tego, co być może przeczytaliście, genetyka nie odpowie na pytania, na ile bystre będą wasze dzieci, jakie dyscypliny sportu powinny uprawiać, jakiej płci partnerów będą preferować, na co umrą. Z genetyki nie dowiemy się również, dlaczego niektórzy ludzie dopuszczają się ohydnych aktów przemocy i morderstw. Oprócz tego, co genetyka może nam powiedzieć, równie ważne jest to, czego nie DNA jest właśnie tym nośnikiem, który zawiera kod niezbędny do powstania mózgu na tyle zaawansowanego, by rodziły się w nim pytania o nasze pochodzenie oraz sposoby odgadnięcia przebiegu naszej ewolucji. Ta przedziwna cząsteczka gromadziła zmiany swojej struktury zapisywane w miarę upływu czasu i cierpliwie oczekujące przez całe tysiąclecia, aż odkryjemy sposób ich odczytania. Teraz umiemy to robić. Każdy rozdział tej książki zawiera inną opowieść o historii oraz genetyce, o bitwach wygranych i przegranych, o najeźdźcach, maruderach, morderstwach, migracjach, rolnictwie, chorobach, królach i królowych, o plagach i rozlicznych dewiacjach którą trzymasz w ręce, jest przede wszystkim pracą historyczną. Niektóre z zawartych w niej opowieści dotyczą historii genetyki, jej zawiłych momentów zwrotnych i mrocznej przeszłości; zamieściłem je po to, żebyś zrozumiał, skąd wiemy to, co obecnie odkrywamy. Wiele opowieści dotyczy narodów, populacji, nielicznych ludzi znanych dzięki swojej sławie lub dziedzicznej władzy, lecz bohaterami większości z nich są anonimowe rzesze ludzkie. Możemy przebierać w kościach poszczególnych mężczyzn, kobiet i dzieci, którzy czystym przypadkiem zmarli w nietypowych okolicznościach, a w rezultacie nieświadomie udostępnili nam swój DNA, dzięki czemu możemy przypatrzyć się ich życiu za pomocą metod rodem z medycyny to nauka o istotach żywych, a zatem śmiertelnych. Jest nauką chaotyczną – cudownie, lecz i frustrująco – nieprecyzyjną i wymykającą się definicjom. Jeśli zechcesz zacząć lekturę od początku, który wydaje się niezłym miejscem na rozpoczęcie, to właśnie stąd zaczną się nasze DALSZY DOSTĘPNY W PEŁNEJ, PŁATNEJ WERSJIPEŁNY SPIS TREŚCI:Od autoraWstępCzęść pierwsza. SKĄD SIĘ WZIĘLIŚMY1. Jurni i mobilni2. Pierwsza unia europejska3. Kiedy byliśmy królamiCzęść druga. KIM JESTEŚMY TERAZ4. Koniec rasy5. Najcudowniejsza mapa, jaką kiedykolwiek stworzyła ludzkość6. Los7. Krótki wstęp do przyszłości rodzaju ludzkiego

На данной странице можно скачать книгу Adam Rutherford - Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli в формате pdf

Kto czyta nie błądzi wyszukiwanie zaawansowane Tytuł / nazwa Autor / wykonawca / reżyser Wydawca / producent EAN ISBN Przedział cenowy wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane Szukaj produktu Tytuł / nazwa Autor / wykonawca / reżyser Wydawca / producent EAN ISBN Przedział cenowy logowanie Login Hasło Nie pamiętasz hasła? rejestracja koszyk pomoc Matematyczne książki matematyczne PrzedszkoleSzkoła podstawowa Klasy I - IIISzkoła podstawowa Klasy IV - VISzkoła podstawowa klasy VII-VIIISzkoła średniaAkademickieAnaliza matematyczne- Magazyn Świat Matematyki- Magazyn Miłośników Matematyki- Czasopismo NiM "Nauczyciele i Matematyka"Dla wszystkichEgzaminy, sprawdziany- Egzamin końcowy w gimnazjum- MATURA 2013-2014- MATURA- Egzamin ósmoklasistyEncyklopedie, słownikiGeogebraGeometriaGry i zabawy matematyczneHistoria matematykiKalkulatory- Casio kalkulatory graficzne i programowalne- Casio naukowy - dobry i tani- Casio naukowy seria ES (naturalny zapis)- Citizen - Kalkulatory na maturę- VectorKomputer a matematykaKonkursy i olimpiady- 1. Szkoła podstawowa- 2. Klasy VII-VIII, Gimnazjum- 3. Szkoła ponadpodstawowa- 4. Kangur- Miniatury MatematyczneKorepetycje, powtórkiMatematyka dyskretna. Kombinatoryka. Statystyka. Rachunek prawdopodobieństwaMATURA 2022Metodyka, dydaktyka, pedagogika- Inscenizacje- Poradniki metodyczne- Scenariusze lekcjiProblemy z nauką matematykiMultimedia edukacyjne- Oprogramowanie do tablic multimedialnychOrigami i składanie z papieruPomoce dydaktyczne- Bryły- Plansze edukacyjne- GeoplanyPromocja egzaminacyjna!!!!PRZECENYSystem Edukacji PUSTablice i encyklopedie- 1. Podręczne Tablice Szkolne- 2. Tablice matematyczne- 3. Encyklopedie i słownikiTabliczka mnożeniaTesty i sprawdziany- 1. Szkoła podstawowa- 2. Szkoła podstawowa klasy VII-VIII- 3. Szkoła ponadpodstawowaZ matematyką w tleZagadki logiczne i łamigłówkiZakładkiZbiory zadań i zeszyty ćwiczeń- 1. Szkoła podstawowa- 2. Gimnazjum- 3. Szkoła ponadgimnazjalnaPromocje- W lecie kupuj w pakiecie Edukacyjne książki i gry edukacyjne Przedszkole- Nauka czytania- Nauka liczenia- Nauka pisaniaZerówkaSzkoła podstawowa klasy I-III- Liczenie - matematyka- Czytanie i pisanie - kaligrafia- Gramatyka- Języki obce- OrtografiaSzkoła podstawowa klasy IV-VI- Język polski- Matematyka- Język francuski- Historia i społeczeństwo- Inne- Muzyka- Język angielski- Język niemiecki- Plastyka- PrzyrodaSzkoła podstawowa klasy VII-VIII- Język polski- Biologia- Chemia- Fizyka- Geografia- Historia- Język angielski- Język francuski- Język niemiecki- Języki obce inne- Inne- MatematykaSzkoła ponadpodstawowa- Matematyka- Język polski- Biologia- Chemia- Fizyka- Geografia- Historia- Wiedza o społeczeństwie- Język angielski- Język francuski- Język niemiecki- Język rosyjski- InneTechnikumSzkoła zawodowaAkademickieBiologia, przyrodaBudownictwoChemiaEgzaminy, sprawdziany- Egzamin ósmoklasisty- Trzecioteścik- Egzamin końcowy w gimnazjum- MaturaEkonomia, Gospodarka, Finanse- Zarządzanie- Gospodarka, Handel- FinanseEmocje, uczuciaEncyklopedie szkolneFilozofiaFizykaGeografia- Europa- Azja- Afryka- Ameryka Pn- Ameryka Pd- Australia- Polska- Ameryka Środkowa- Antarktyda. ArktykaGry i zabawy- Gry terapeutyczne- Dzieci do 3 lat- Przedszkole- Szkoła Podstawowa- Szkoła ponadpodstawowa- DorośliHistoria- Historia starożytna- Historia średniowiecza- Historia 15-21 Historia Polski- Historia Europy- Archeologia- Historia Azji- Historia Ameryki- Historia Afryki- Historia Australii i OceaniiInformatyka, komputeryJęzykoznawstwo- Gramatyka- Morfologia. Fleksja- Ortografia. Pisownia. Stylistyka- Semantyka. Onomastyka. Etymologia. Składnia. Syntaktyka- Fonetyka. Mowa. Wymowa. DialektyJęzyk polskiJęzyki obce- Język angielski- Język francuski- Język hiszpański- Język niemiecki- Język rosyjski- Język włoski- ŁacinaKinezjologia edukacyjnaKulturaKonkursy i olimpiady- Szkoła Podstawowa- SZkoła podstawowa klasy VII-VIII- Szkoły ponadgimnazjalneLiteraturoznawstwo- Pisarze i poeci- Historia literatury polskiej- Historia literatury zagranicznejLogopediaMarketing- Reklama. Promocja- Public relationsMandaleMetodyka, pedagogika i zarządzanie- Dydaktyka- Scenariusze i inscenizacje- Pedagogika- Metodyka- Nadpobudliwość, ADHD- Wychowanie- Resocjalizacja, PatologieMultimedia edukacyjne- Czytanie, pisanie- Logopedia- Matematyka- Oprogramowanie do tablic multimedialnychNagrody- Dyplomy- gry, łamigłówki...- książki...Ochrona środowiskaOpracowania lektur szkolnychPamięć, InteligencjaPedagogika specjalnaPomoce dydaktyczne- System edukacyjny PUS- Puzzle, układanki edukacyjne- Przybory tablicowe- Plansze edukacyjne- Pan Pytajnik- Multimedia edukacyjne- Matematyka- Logopedia- Kostki, kości, kosteczki- Klocki przestrzenne- System edukacyjny Paleta- Zabawy twórcze NIKI- Znaki drogowe- Bryły- Artykuły szkolne i papierniczeProblemy w nauce- Dyskalkulia- Dysleksja- DysortografiaProgramowanie. Języki programowaniaKodowanie i programowanie dla dzieci i młodzieżyAutyzmPsychologiaRepetytoria. TestyRewalidacjaSłownikiSocjologiaSystem Edukacji PUS- Przedszkole- Szkoła PodstawowaTablice Szkolne- Język polski- Matematyka- Biologia- Chemia- Fizyka- Geografia- Historia- Język angielski- Język francuski- Język rosyjski- Język niemiecki- Języki obce inneTesty kompetencjiWYPRZEDAŻE Rozegrane gry, łamigłówki, zabawy DominaGry dla dzieciGadżetyGry edukacyjne- Językowe- Matematyczno-logiczne- Quiz- Pamięciowe - memory- Piramida edukacyjna- System Edukacji PUS- Zabawy twórcze NIKIGry ekologiczneGry językoweGry karcianeGry kooperacyjneGry kościaneGry logiczne- TANTRIXGry planszowe- Ekonomiczne- Logiczne- Podróżne- Przygodowe- Rodzinne- StrategiczneGry pleneroweGry terapeutyczneQuizyGry towarzyskie i imprezoweKarty, żetony do gryKlocki- Reko- Bamp- Lego- Clics- Meli- MapleKostki, kości, pionki- Kostki, kości- pionki- akcesoriaKostki RubikaKsiążki o grachŁamigłówki i zagadki manualne- Cast Puzzle- Drewniane- Druciane- Ekskluzywne- Metalowe- Różne- SznurkoweMultimedia- Gry edukacyjne- Gry różneOrigami i składanie z papieruPieczątkiPomoce dydaktyczne- Bryły- Magiczny Trójkąt- Oprogramowanie do tablic multimedialnych- Plansze edukacyjnePrzeceny i wyprzedażePuzzle Happy CubesPuzzle, układanki- Puzzle 3D- Piramida edukacyjna- Puzzle 1000 Puzzle 121 el. - Puzzle 1500 Puzzle 2000 Puzzle 260 Puzzle 3000 Puzzle 500 Puzzle dla dzieci- Puzzle drewniane- Puzzle edukacyjneRóżneSzachyŚwięta- prezenty dla dorosłych- prezenty dla dzieci- prezenty dla młodzieżyTangramyZabawki różne- Lalki- PluszakiZabawki antystresoweZabawki kreatywne- Klocki plastikowe konstrukcyjne- Budowle z ciegiełek- Konstrukcje magnetyczne- Konstrukcje metalowe- Piasek kinetycznyZabawki naukoweZabawki zręcznościowePromocjeZakładkiSport- Akcesoria- Deskorolki- Fitness, Joga- Football- Łyżworolki- Narty- Pływanie- Rower- Siatkówka Rozczytane książki różne AforyzmyAlbumyAntologieBaśnie, legendy, mityBiografieDla dzieci- do lat 7- 8-12Dla młodzieżyDramatEncyklopedieEzoterykaFotografiaFantastyka- Fantasy- Science fictionFilm Teatr TelewizjaGóryHistoria- Żołnierze wyklęci- ZHP, skautingHumorKalendarzeKomiksyKryminał, thriller, sensacjaKresyKulturoznawstwo, historia sztukiLektury szkolneLiteratura faktuLiteratura starożytna, średniowieczna i nowożytna- Literatura starożytna- Literatura średniowieczna- Literatura nowożytnaŁamigłówki, testy IQPodróżnicze- Polska- ŚwiatMuzykaPoezjaPolitykaPopularno-naukowe- dla dzieci i młodzieży- dla dorosłychPoradniki- Militaria- Diety, kuchnia- Dom, ogród- Gry i zabawy towarzyskie- Hobby- Joga. Fitness. Zdrowy tryb życia- Sport- Robótki- O grach- Uroda. Kosmetyka- Poradniki dla dorosłych- Poradniki dla młodzieży- Sztuka- Transport- Wychowanie i rozwój dziecka- Zwierzęta- Rekreacja- Savoir vivre- Rysowanie, malowanieProza- Obyczajowe- Proza polska- Proza zagraniczna- Literatura kobieca- Literatura obcojęzyczna- Polityczna- Przygodowe- Wspomnienia, pamiętniki, dzienniki, kroniki- Wywiady, listy. korespondencjaPsychologia- Autyzm i zespół AspergeraSamorealizacjaŚwięta- Wielkanoc- Boże Narodzenie- prezenty dla dorosłych- prezenty dla dzieci- prezenty dla młodzieżyTechniczneTurystyka, Krajoznawcze, Regiony- Przewodniki- Biografie- Edukacyjne- Ekologia- Folklor- Gadżety, pamiątki- Góry- Legendy- Mapy i plany- Monografie- Pocztówki- Przyroda- Roczniki- Województwo warmińsko-mazurskie- Województwo Wielkopolskie- Tradycja ludowa- Województwo Dolnośląskie- Województwo Kujawsko-Pomorskie- Województwo Lubelskie- Województwo Lubuskie- Województwo Łódzkie- Województwo Małopolskie- Województwo Podkarpackie- Województwo Podlaskie- Województwo Mazowickie- Województwo pomorskie- Województwo Zachodnio-Pomorskie- Województwo Śląskie- Województwo Świętokrzyskie- Zamki- AtlasyZamkiZakładkiOpakowania Cyfrowe ebooki i audiobooki Audiobooki- Biografie- Dla dzieci i młodzieży- Dokument, literatura faktu- Edukacja- Ekonomia, biznes, finanse- Kryminał, sensacja, thriller- Lektury szkolne- Literatura piękna- Nauka języków obcych- Przewodniki- Obyczajowe- Wiedza, rozwój osobisty i poradniki- Science fiction, fantasyE-booki- Kryminał, sensacja, thriller- Lektury szkolne- Literatura piękna- Nauka języków obcych- Obyczajowe- Psychologia- Przewodniki- Ekonomia, biznes, finanse- Biografie- Dla dzieci i młodzieży- Dokument, literatura faktu- Wiedza, rozwój osobisty i poradniki- Edukacja- Science fiction, fantazyEczytniki TabletyMuzyka relakascyjnaMuzyka- Muzyka DVD- Muzyka CDFilmy- Seriale- Dla dzieci Opolskie książki z Opolszczyzny AlbumyBiografieEdukacyjneFolklorGadżety, pamiątkiHistoriaKuchniaLegendyMapy i planyMonografieMultimediaOpole- Albumy- Pocztówki- PrzewodnikiPocztówkiPrzewodnikiPrzyrodaRocznikiZamki Promocje Matematyczne książki matematyczne Edukacyjne książki i gry edukacyjne Rozegrane gry, łamigłówki, zabawy Rozczytane książki różne Cyfrowe ebooki i audiobooki Opolskie książki z Opolszczyzny Promocje Aktualnie jesteś: Błąd 404 Niestety, strona która chcesz odwiedzić nie istnieje. Prawdopodobnie wpisałeś zły adres url albo szukana strona nie istnieje. Skorzystaj z wyszukiwarki aby znaleźć to co Cię interesuje albo wróć na stronę główną. Wróć na stronę główną » Złap okazję! Czas leci... Śpiesz się, oferta kończy się za: : : : Gdy poświęcano noże. Tragedia Wołynia. Już bez cenzury – wspomnienia powojenne Wydawnictwo NOWIK 26,80 zł 20,00 zł Twój koszyk Twój koszyk jest pusty sprawdź koszty wysyłki baner reklamowy

„Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Opowieści zapisane w naszych genach” przekład Adam Tuz, Prószyński i S-ka, Warszawa 2017 ^{Opis Szczegóły Opinie Tego samego autora Tego samego wydawnictwa Księga ludzi. Opowieść o tym, jak staliśmy się nami Adam Rutherford Wydawca: Prószyński Media Język: pol Data premiery: 2019-12-07 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Księga ludzi Lubimy myśleć o sobie jako o istotach wyjątkowych - ale czy naprawdę coś różni nas od zwierząt? Przecież nasza biologia jest taka sama. W oryginalnej i intrygującej podróży po świecie ziemskiego życia Adam Rutherford bada rozmaite cechy, które uznawano niegdyś za wyłącznie ludzkie, wykazując... Tak samo inni. Dlaczego rasizm jest bez sensu Adam Rutherford Wydawca: Prószyński Media Język: pol Data premiery: 2021-10-21 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Tak samo inni Kiedy na całym świecie wzmaga się nacjonalizm, a na forum publicznym coraz częściej pojawiają się dyskusje na temat ras, każdy z nas potrzebuje broni, by walczyć ze stereotypami i mitami, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Można je spotkać nie tylko w wypowiedziach jawnych rasistów... Jazz i fizyka. Tajemniczy związek muzyki ze strukturą Wszechświata Alexander Stephon Wydawca: Prószyński Media Język: pol Data premiery: 2017-04-24 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Jazz i fizyka „Jazz i fizyka” to bardzo osobista opowieść o nauce i muzyce, które splatają się ze sobą w życiu profesora Stephona Alexandra. To także opowieść o Nowym Jorku, grze na saksofonie i o licznych spotkaniach autora z wielkimi fizykami i wielkimi jazzmanami. Myślą przewodnią książki i ideą przyświ... Nowa perspektywa. Pochodzenie życia, świadomości i Wszechświata Sean Carroll Wydawca: Prószyński Media Język: pol Data premiery: 2017-07-22 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Nowa perspektywa Wszechświat jest ogromny. Czternaście miliardów lat po Wielkim Wybuchu przestrzeń dostępną naszym bezpośrednim obserwacjom zapełniają biliony galaktyk, z których każda zawiera od miliona do biliona gwiazd. My, ludzie, jesteśmy drobinkami, od niedawna zamieszkującymi planetę krążącą wokół niczym... Lekkość bytu. Masa, eter i unifikacja sił Frank Wilczek Wydawca: Prószyński Media Język: pol Seria: NA ŚCIEŻKACH NAUKI Data premiery: 2014-12-16 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Lekkość bytu. Masa, eter i unifikacja sił Najnowsza książka laureata Nagrody Nobla. W ciągu ostatnich dwudziestu pięciu lat nasze rozumienie natury rzeczywistości zmieniło się radykalnie, jednak świadomi tego są tylko nieliczni. „Lekkość bytu” jest pierwszą książką, w której rozważane są konsekwencje wynikające z tej rewolucji. Światowej... Życie Człowiek w erze sztucznej inteligencji Max Tegmark Wydawca: Prószyński Media Język: pol Data premiery: 2019-05-16 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Życie Człowiek w erze sztucznej inteligencji Jak sztuczna inteligencja wpłynie na świat - wojny, prawo, zatrudnienie, przestępczość, relacje społeczne i nasze własne poczucie człowieczeństwa? Czy powinniśmy się obawiać wyścigu zbrojeń w zakresie broni autonomicznych, a może tego że maszyny całkiem nas zastąpią na rynku pracy? Powstanie sztu... Dalej niz boska cząstka Leon M Lederman, Christoper T. Hill Wydawca: Prószyński Media Język: pol Seria: NA ŚCIEŻKACH NAUKI Data premiery: 2015-11-03 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Dalej niz boska cząstka 4 lipca 2012 roku zespół naukowców pracujących w Wielkim Zderzaczem Hadronów, ogłosił odkrycie długo poszukiwanego bozonu Higgsa – znanego również jako „boska cząstka”. 14 marca 2013 roku CERN potwierdził odkrycie. Ta nieuchwytna cząstka subatomowa tworzy pole, które przenika cały Wszechświat, n... Najczęściej kupowane razem Spal pracownię matematyczną. ...i sam sobie wymyśl matematykę Jason Wilkes Wydawca: Prószyński Media Język: pol Data premiery: 2017-11-20 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: Spal pracownię matematyczną Zapomnij o wszystkim, czego nauczono cię na lekcjach matematyki. W swojej książce "Spal pracownię matematyczną" Jason Wilkes puszcza z dymem tradycyjne podejście do nauczania matematyki, nieodłącznie kojarzące się z odpychającymi podręcznikami. Wilkes skupia się na procesie tworzenia matemat... 48 praw władzy. Jak wykorzystać manipulację do osiągnięcia przewagi Robert Greene Wydawca: Czarna Owca Język: pol Data premiery: 2021-10-13 Format książki: Ebook Format pliku: EPUB, MOBI Rozmiar pliku: EPUB - MOBI - Tytuł: 48 praw władzy NIEMORALNA, POUCZAJĄCA LEKTURA! Trzy tysiące lat historii władzy skondensowanych w surowej esencji czterdziestu ośmiu praw. Synteza filozofii Machiavelliego, Sun-Tsu, Carla von Clausewitza i innych wielkich myślicieli. Czy nam się to podoba, czy nie, każde z tych praw znajduje zastosowani... Klienci, którzy oglądali ten produkt, oglądali także Podstawy matematyki Stewart Ian Wydawca: Prószyński Media Język: polski Format: Oprawa: miękka Autor: Stewart Ian Data premiery: 2020-06-01 Format książki: Druk na żądanie Tytuł: Podstawy matematyki Książka „Podstawy matematyki” pozwoli zajrzeć w świat myślenia matematycznego, w którym definicje formalne i dowody prowadzą ku zdumiewającym, nowym sposobom definiowania, dowodzenia, obrazowania i zapisu symbolicznego matematyki, dalece wykraczającym poza nasze oczekiwania. Innymi słowy, „Pods... Polecane artykuły ToTamTo i nauka staje się dobrą zabawą! O TOTAMTO ToTamto to nowy imprint Wydawnictwa Czarna Owca. Powstało z potrzeby wskazania dzieciom ich wyjątkowości i piękna otaczającego świata. Dzięki wydawanym przez ToTamto książkom dzieci z ciekawością patrzą na to, co się wokół nich Zobacz więcej » TOP 5 KSIĄŻEK - IKON LITERATURY AMERYKAŃSKIEJ Masz ochotę poznać książki, które zostały uznane za kultowe? Książki też bywają ikoniczne! Istnieją takie książki, które na stałe zapisały się na kartach literatury światowej. To wybitne dzieła wielkich pisarzy, nazywanych często Zobacz więcej » Co czytają pisarze? Kinga Wójcik Czy twórcy kryminałów w wolnym czasie czytają… Kryminały? Przekonajmy się! W kolejnym tekście z cyklu „Co czytają pisarze” przyjrzymy się wyborom Kingi Wójcik, autorki serii o komisarz Lenie Rudnickiej. Stephen King - Smętarz dla zwierzaków KW: Zobacz więcej »}

Allegro. Krótka historia wszystkich ludzi którzy • Książka ☝ Darmowa dostawa z Allegro Smart! • Najwięcej ofert w jednym miejscu • Radość zakupów ⭐ 100% bezpieczeństwa dla każdej transakcji • Kup Teraz! • Oferta 13433135516.

Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli: opowieści zapisane w naszych genach Tytuł oryginalny:Brief history of everyone who ever livedthe stories in our genes, Autor:Adam Rutherford Tłumacz:Adam Tuz Wydawcy:Prószyński i Spółka - Prószyński Media (2017) Legimi (2017) NASBI (2017) ebookpoint BIBLIO (2017) Wydane w seriach:Duże LiteryDuże Litery - Prószyński i S-ka ISBN:978-83-8097-187-5, 978-83-8123-441-2978-83-8123-454-2 Autotagi:dokumenty elektronicznedruke-bookiksiążkipublikacje popularnonaukowe Ta książka to opowieść o tobie. Twoja historia jest niepowtarzalna, podobnie jak historia każdego spośród ponad stu miliardów ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Jednak jest to także nasza zbiorowa historia, ponieważ w każdym z genomów przechowujemy dzieje gatunku – narodzin, śmierci, chorób, wojen, klęsk, migracji oraz mnóstwa seksu. Wystarczy cofnąć się zaledwie o kilkadziesiąt stuleci, żeby się przekonać, że większość z siedmiu miliardów żyjących dzisiaj osób pochodzi od garstki ludzi – tylu, ilu mogłoby być mieszkańcami niewielkiej wioski. Od czasu odczytania przez naukowców genomu ludzkiego, co nastąpiło po raz pierwszy w 2001 roku, stał się on tematem najprzeróżniejszych mitów. Adam Rutherford wyjaśnia, że nasz genom trzeba odczytywać nie jak instrukcję obsługi, ale jak epicki poemat. W porywającej wędrówce po rozległych przestrzeniach genetyki autor zdradza nam, co geny mówią nam obecnie o historii i co historia mówi nam o genach. Od neandertalczyków do morderców, od rudowłosych do ludzkich ras, od martwych królów do epidemii, od ewolucji do epigenetyki – oto nasz nowy portret, który rozwieje wiele nieporozumień i objawi nam, kim jesteśmy i skąd się wzięliśmy. Adam Rutheford - brytyjski genetyk. Kształcił się w University College London i UCL Institute of Child Health at Great Ormond Street Hospital. Autor książek popularyzujących genetykę. Publikuje artykuły w "Nature" i "The Guardian". Więcej... Zaliczam ją do swoich pozycji przeczytanych, ale fakty są takie, że miejscami ominęłam pewne jej fragmenty... Zazwyczaj tego nie robię - serio, nawet jak trafię słabą w moim mniemaniu część książki! Ale w przypadku "Krótkiej historii..." zwyczajnie byłam momentami przytłoczona ogromem wiedzy i zbiorem danych, które autor nam przekazywał. • Starał się pisać luźno, by zainteresować czytelnika i faktycznie zachęcić go do tematu genów i DNA (powiedzcie szczerze - ilu z was czuje dreszcze podniecenia na samą myśl? no właśnie!). I przez większą część książki mu się to udało! Ale mniej więcej od fragmentu opisy sporego projektu Poznania Ludzkiego Genomu zaczął przytłaczać. Nie wiem, być może mój stuprocentowo socjologiczny móżdżek nie był w stanie do końca ogarnąć zawiłości biologii ludzkiego organizmy (czyli - innymi słowy - że jestem na nią za głupia). • Nie skrytykuję jednak tej pozycji, bo naprawdę uważam, że jest dobra, choć stuprocentowy laik może w pewnym momencie się pogubić. Ale jeżeli interesują was tematy związane z tym, jak człowiek funkcjonuje i czemu jest, jaki jest (no, a przynajmniej w pewnym procencie!) to zachęcam do lektury! Nikt jeszcze nie obserwuje nowych recenzji tego dzieła. Kliknij na okładkę żeby zobaczyć powiększenie lub dodać ją na regał. to portal, którego sercem jest olbrzymi katalog biblioteczny, zawierający setki tysięcy książek zgromadzonych w krakowskich bibliotekach miejskich. To miejsce promocji wydarzeń literackich i integracji społeczności skupionej wokół działań czytelniczych. Miejsce, w którym możemy szukać, rezerwować, recenzować, polecać i oceniać książki. To społeczność ludzi, którzy kochają czytać i dyskutować o literaturze. to komercyjna czytelnia internetowa. Biblioteki wykupują w niej dostęp dla swoich czytelników. Dostęp do wszystkich publikacji w czytelni można uzyskać: z aplikacji Legimi po otrzymaniu kodu dostępu w bibliotece aplikacja dostępna jest na systemy Windows 8+, Windows Phone, Android, iOS oraz wybrane czytniki e-booków Biblioteka Kraków Kraków KBP Kraków NHbP Kraków PBP Kraków ŚBP Uprzejmie informujemy, że nasz portal zapisuje dane w pamięci Państwa przeglądarki internetowej, przy pomocy tzw. plików cookies i pokrewnych technologii. Więcej informacji o zbieranych danych znajdą Państwo w Polityce prywatności. W każdym momencie istnieje możliwość zablokowania lub usunięcia tych danych poprzez odpowiednie funkcje przeglądarki internetowej. Księga ludzi. Opowieść o tym, jak staliśmy się nami - Rutherford Adam, w empik.com: 32,00 zł. Przeczytaj recenzję Księga ludzi. Opowieść o tym, jak staliśmy się nami. Twoja historia jest niepowtarzalna, podobnie jak historia każdego spośród ponad stu miliardów ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Jednak jest to także nasza zbiorowa historia, ponieważ w każdym z genomów przechowujemy dzieje gatunku – narodzin, śmierci, chorób, wojen, klęsk, migracji oraz mnóstwa seksu. Wystarczy cofnąć się zaledwie o kilkadziesiąt stuleci, żeby się przekonać, że większość z siedmiu miliardów żyjących dzisiaj osób pochodzi od garstki ludzi – tylu, ilu mogłoby być mieszkańcami niewielkiej wioski. Od czasu odczytania przez naukowców genomu ludzkiego, co nastąpiło po raz pierwszy w 2001 roku, stał się on tematem najprzeróżniejszych mitów. Adam Rutherford wyjaśnia, że nasz genom trzeba odczytywać nie jak instrukcję obsługi, ale jak epicki poemat. W porywającej wędrówce po rozległych przestrzeniach genetyki autor zdradza nam, co geny mówią nam obecnie o historii i co historia mówi nam o genach. Od neandertalczyków do morderców, od rudowłosych do ludzkich ras, od martwych królów do epidemii, od ewolucji do epigenetyki – oto nasz nowy portret, który rozwieje wiele nieporozumień i objawi nam, kim jesteśmy i skąd się wzięliśmy. Adam Rutheford – brytyjski genetyk. Kształcił się w University College London i UCL Institute of Child Health at Great Ormond Street Hospital. Autor książek popularyzujących genetykę. Publikuje artykuły w “Nature” i “The Guardian”. Adam Rutherford Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli. Opowieści zapisane w naszych genach Przekład: Adam Tuz Wydawnictwo Prószyński Media Premiera: 6 lipca 2017 Krótka historia wszystkich ludzi, którzy kiedykolwiek żyli Moim nauczycielem i opiekunem naukowym w University College London i w czasach późniejszych był profesor Steve Jones. W 1994 roku, w pierwszym dniu kursu genetyki, który prowadził, przedstawił nam pewną propozycję: obiecał, że ten z nas, niezamożnych żaków, kto zakupi egzemplarz jego arcydzieła Język genów: biologia, historia i przyszłość ewolucji, otrzyma od niego zwrot pieniędzy. Zgłosiłem się zatem po 55 pensów. Przez całe lata profesor wywierał na mnie intelektualny wpływ prawdopodobnie silniejszy niż ktokolwiek inny. Niniejszą książkę za jego zezwoleniem napisałem w dużej mierze jako kontynuację tamtej klasycznej pozycji. Kiedy w 2012 roku British Humanist Association zaprosiło mnie do wygłoszenia prestiżowego wykładu, to Steve go wówczas zapowiedział. Stwierdził – mam nadzieję, że żartem – iż odnosi nieodparte wrażenie, że wyczekuję na jego śmierć, żeby móc naprawdę odziedziczyć jego życie. Ponieważ jednak nadal żyje, a także z powodu tamtych 55 pensów, dedykuję tę książkę Steve’owi Jonesowi Od autora Nauka wymaga współpracy. Nie ma dziś samotnych geniuszy, nie spotyka się geniuszy zła, a bardzo rzadko zdarzają się geniusze heretycy. Niemal całą działalność naukową prowadzą bardzo zwyczajni ludzie pracujący w zespołach lub utrzymujący kontakty z innymi naukowcami z podobnych lub całkiem odmiennych dziedzin nauki. Gromadzą wiedzę, wspierając się na barkach historycznych i współczesnych gigantów, jak pewnego razu stwierdził Isaac Newton, powtarzając za jedenastowiecznym filozofem Bernardem z Chartres, który nawiązał do greckiego mitu o myśliwym Orionie – na pewien czas oślepionym, lecz sięgającym wzrokiem dalej dzięki temu, że posadził sobie na ramionach karła. Nauka opisana w tej książce ma prawdopodobnie charakter jeszcze bardziej kooperacyjny niż większość dziedzin, polega bowiem na wprowadzeniu nowej dyscypliny – genomiki – do grona starszych: historii, archeologii, paleoantropologii, medycyny i psychologii. Nazwiska autorów publikacji poświęconych genetyce można obecnie liczyć w tuzinach, setkach, a niekiedy w tysiącach. Dawno minęły już czasy, gdy wiktoriańscy dżentelmeni mogli trwonić swoją schedę na uganianie się za tajemnicami natury. W pisaniu tej książki pomagało mi wiele osób, wykorzystałem też liczne naukowe artykuły, których spis zamieściłem na końcu. W tekście na ogół nie wstawiałem konkretnych odnośników ani nie wymieniałem poszczególnych naukowców; postąpiłem tak po prostu dla zwiększenia płynności narracji. W wielu wspomnianych tu badaniach uczestniczył Mark Thomas z University College London; jestem mu bardzo wdzięczny za wskazówki oraz wieloletnią przyjaźń. Prehistorycznym DNA zajmują się obecnie nieliczne pracownie, choć mnożące się w szybkim tempie w miarę ulepszania i łatwiejszego udostępniania technologii, a także gromadzenia coraz większej ilości danych. Kilka wątków zaczerpnąłem z prac Svantego Pääbo, Turi King i jej przedsięwzięcia związanego z królem Ryszardem III, Joego Pickrella, Davida Reicha, Josha Akeya, Joachima Burgera, Grahama Coopa, Johannesa Krausego oraz paru innych osób, które udzieliły mi bezpośredniej lub pośredniej pomocy. To ich wkład, lecz wszelkie błędy obciążają mnie. Na stronie 431 znajduje się słowniczek niektórych fachowych lub trudniejszych terminów używanych przez genetyków. Wstęp Widzę w dalekiej przyszłości szerokie perspektywy znacznie ważniejszych jeszcze badań. (…) Światło padnie na problem pochodzenia człowieka i jego historię. Karol Darwin, O powstawaniu gatunków, 1859 Rozdział 14. Podsumowanie i wnioski* To historia o tobie. Dotyczy zaś tego, kim jesteś i skąd się wziąłeś. To twoja osobista historia, ponieważ podróż życia, która zatrzymuje się na twojej egzystencji, jest niepowtarzalna, i to samo dotyczy każdej osoby, która kiedykolwiek nabrała powietrza do płuc. To również nasza zbiorowa historia, gdyż każdy z nas jako reprezentant całego gatunku jest jednocześnie typowy i wyjątkowy. Mimo dzielących nas różnic wszyscy jesteśmy niezwykle blisko spokrewnieni, a nasze drzewo genealogiczne jest ogłowione i zawiłe i ani trochę nie przypomina prawdziwego drzewa. Jednakże wyrośliśmy na nim jak owoce. Na świecie żyło dotychczas około 107 miliardów ludzi współczesnych, choć ta liczba zależy od momentu, od którego zaczyna się dokładne obliczenia. Wszyscy – my wszyscy – jesteśmy bliskimi kuzynami, a nasz gatunek wywodzi się z pojedynczego źródła na terenie Afryki. Nie bardzo można znaleźć odpowiednie słowa, żeby opisać, co to naprawdę oznacza. Nie oznacza to na przykład jednej pary hipotetycznych praprzodków, Adama i Ewy. Myślimy bowiem o rodzinach, rodach, genealogiach i przodkach i w ten sam sposób usiłujemy rozważać odległą przeszłość. Kim byli moi przodkowie? Może wychowałeś się w rodzinie o prostej, tradycyjnej strukturze, a może twoje drzewo genealogiczne – jak moje – cechuje „artystyczny nieład”, a jego pędy wiją się niczym zwoje starych drutów wrzucone do szuflady. Nie ma to jednak znaczenia, bowiem wcześniej czy później przeszłość rodu każdej osoby ulegnie pogmatwaniu. Wszyscy mamy dwoje rodziców, oni też mieli dwoje rodziców, a ci rodzice również mieli dwoje rodziców i tak dalej. Cofajmy się w ten sposób aż do czasów ostatniego najazdu na Anglię, a przekonamy się, że w wyniku podwajania się każdego pokolenia otrzymamy liczbę przewyższającą o wiele miliardów liczbę ludzi, którzy kiedykolwiek żyli na świecie. Prawda wygląda tak, że nasze rodowody meandrują, gałęzie drzew genealogicznych zapętlają się i tworzą gniazda, a wszyscy ci, którzy kiedykolwiek istnieli, są uwikłani w sieć przodków. Wystarczy cofnąć się zaledwie o kilkadziesiąt stuleci, żeby się przekonać, że większość z 7 miliardów żyjących dzisiaj osób pochodzi od garstki ludzi – tylu, ilu zmieściłoby się w jednej wiosce. Historia to coś, co zawsze utrwalaliśmy. Od tysięcy lat malujemy, rzeźbimy, piszemy i opowiadamy sobie historie z przeszłości i teraźniejszości, starając się pojąć, kim jesteśmy i skąd się wzięliśmy. Uzgodniono, że historia zaczyna się od pisma. Przedtem trwała prehistoria rozgrywająca się wcześniej, nim mogliśmy ją utrwalić na piśmie. Żeby ujrzeć to w odpowiedniej perspektywie, musimy sobie uświadomić, że życie na Ziemi istnieje około 3,9 miliarda lat. Gatunek Homo sapiens, którego jesteśmy przedstawicielami, pojawił się zaledwie 200 000 lat temu we wschodniej Afryce. Pismem zaś zaczęto się posługiwać około 6000 lat temu w Mezopotamii, czyli w regionie nazywanym obecnie Bliskim Wschodem. Dla porównania: ta książka liczy sobie około 111 000 słów lub 660 000 znaków ze spacjami włącznie*. Gdyby miała ona zobrazować czas istnienia ziemskiego życia, to każdy znak, w tym spacja, oznaczałby 5909 lat. Obecność zaś istot o anatomicznych cechach ludzi współczesnych odpowiada… dokładnie długości tego wyrażenia. Okres, w którym spisujemy rejestr historii, to w skali ewolucji mgnienie oka, odpowiadające pojedynczemu znakowi, szerokości tej oto kropki Jakże skąpy jest ów rejestr historii! Dokumenty znikają, rozwiewają się, rozpadają w proch. Kaprysy aury zmywają z nich litery, żywią się nimi owady i bakterie, ludzie je niszczą, ukrywają, zamazują lub poprawiają. A przecież nawet jeszcze nie wspomnieliśmy o subiektywizmie źródeł historycznych. Nie potrafimy dojść do ostatecznej zgody bodaj w kwestii wydarzeń z ostatniej dekady. Relacje prasowe bywają zdecydowanie tendencyjne. Fotografie podlegają ludzkim wpływom i przedstawiają jedynie to, co uchwycił obiektyw, częstokroć bez szerszego kontekstu. Sami zaś ludzie są okropnie mało wiarygodnymi świadkami, jeśli chodzi o obiektywną rzeczywistość. Poruszamy się zatem po omacku. Dokładne szczegóły wydarzeń z 11 września 2001 roku, dnia zniszczenia wież World Trade Center, równie dobrze mogą na zawsze pozostać niejasne wskutek sprzecznych doniesień oraz chaosu towarzyszącego tym okropnościom. Sądowe zeznania świadków słyną z marnej jakości, więc zawsze rozpatruje się je z przymrużeniem oka. Przeskoczmy wstecz o kilka stuleci, a okaże się, że brak nawet współczesnych dowodów istnienia Jezusa Chrystusa, ponoć najbardziej wpływowej osoby w historii. Większość opowieści o życiu Jezusa spisali całe dziesięciolecia po jego śmierci ludzie, którzy go nigdy nie spotkali. Gdyby je dziś przedstawić jako świadectwa historyczne, wzbudziłoby to poważne obiekcje. Nawet relacje, na których opierają się chrześcijanie, czyli Ewangelie, są niespójne i z czasem uległy nieodwracalnemu zniekształceniu. Nie miałem zamiaru zdyskredytować tymi słowami badań historycznych (ani chrześcijaństwa). To tylko komentarz mówiący o tym, jak mglista jest przeszłość. Do niedawna rejestrowano ją głównie w tekstach religijnych, dokumentach dotyczących umów gospodarczych oraz świadectwach związanych z genealogią rodów królewskich. W czasach współczesnych mamy odwrotny problem – duży nadmiar informacji i niemal całkowity brak sposobu, by temu zaradzić. Z każdym dokonywanym w sieci zakupem i z każdym wyszukiwaniem w internecie dobrowolnie pozwalamy firmom przechwytywać informacje o nas samych. Książki, sagi, przekazywane ustnie opowieści, napisy, znaleziska archeologiczne, internet, bazy danych, filmy, radio, dyski twarde, taśmy. Łączymy ze sobą te bity i bajty informacji, żeby odtworzyć przeszłość. A teraz i biologia włączyła się w tę niesamowitą powódź informacji. Mottem wstępu jest jedyne nawiązanie do człowieka w dziele Darwina O powstawaniu gatunków; znajduje się ono na samym końcu książki, jak gdyby po to, by podrażnić naszą ciekawość perspektywą kontynuacji. Dzięki przedstawionej przez autora teorii pochodzenia gatunków i wniesionym w odległej przyszłości poprawkom światło padnie i na naszą historię – ciąg dalszy nastąpi. Oto nadszedł ten czas. Istnieje obecnie jeszcze inny sposób odczytania naszej przeszłości, a na nasze pochodzenie skierowane zostaną światła reflektorów. W naszych komórkach mieści się epopeja. To nieporównywalna z niczym, obszerna, niepowtarzalna, zawikłana saga. Około dziesięciu lat temu, pięćdziesiąt lat po odkryciu podwójnej helisy, nasza umiejętność odczytywania sekwencji DNA poprawiła się do tego stopnia, że sekwencja przekształciła się w źródło historyczne, tekst, nad którym można ślęczeć. Nasze genomy, geny i DNA mieszczą w sobie kronikę podróży podjętej przez życie na Ziemi – 4 miliardy lat prób i błędów, w których wyniku istniejesz. Twój genom, zawierający ogół DNA, czyli 3 miliardy liter, dzięki sposobowi łączenia się w całość – tajemniczemu (z biologicznego punktu widzenia) rozmnażaniu płciowemu – stanowi niepowtarzalną cechę każdego z nas. Ten genetyczny odcisk palca jest tylko twój, niepodobny do genomu któregokolwiek z pozostałych 107 miliardów żyjących w całej ziemskiej historii ludzi. Dotyczy to nawet bliźniąt jednojajowych, których genomy na początku rozwoju są nie do odróżnienia, lecz z każdą chwilą od zapłodnienia oddalają się od siebie. Dr Seuss* ujął to następująco: Jesteś sobą, kolego! Nie ma nic prawdziwszego! Nie masz też sobowtóra wierniejszego niż ty! Plemnik, który dał początek twojemu życiu, własne rozpoczął kilka dni przed zapłodnieniem w jądrze twojego ojca. Tylko on spośród zawartych w ejakulacie milionów zagłębił główkę w komórce jajowej matki, jako jeden z zaledwie kilkuset ocalałych. Komórka jajowa rosła w organizmie matki, kiedy ona sama rozwijała się w łonie swojej matki (to coś w rodzaju rosyjskiej „matrioszki”). Jednak ta komórka dojrzała w ciągu ostatniego cyklu miesiączkowego. Komórki jajowe są uwalniane z zapewniającego im komfortowe warunki miejsca powstania, czyli naprzemiennie z jednego z parzystych jajników. W momencie zetknięcia się z komórką jajową zwycięski plemnik uwolnił chemiczną substancję rozpuszczającą oporną błonę komórki, odrzucił witkę i wniknął w głąb. Kiedy znalazł się w środku, komórka jajowa wzniosła nieprzebytą zaporę powstrzymującą pozostałe plemniki przed przełamaniem jej linii obronnej. Plemnik i komórka jajowa były jedyne w swoim rodzaju, a komórka powstała z ich połączenia była również niepowtarzalna i stała się tobą. Nawet punkt wniknięcia plemnika był wyjątkowy. Matczyna komórka jajowa ma kształt zbliżony do kulistego, zatem plemnik mógł się przebić do jej wnętrza w dowolnym miejscu. Kosmicznym zbiegiem okoliczności wybrał na wniknięcie jeden punkt, który zaczął wysyłać fale czynników chemicznych, w wyniku czego rozpoczął się proces ustalania schematu twojego ciała – na jednym końcu głowa, na drugim zaś ogon. Wiemy na przykładzie innych organizmów, że gdyby zwycięski plemnik wniknął po drugiej stronie, zarodek, który miałby stać się tobą, zacząłby się rozwijać w innym położeniu; równie dobrze może to zatem dotyczyć i nas. Materiał genetyczny twoich rodziców, czyli ich genomy, został podczas tworzenia się plemnika i komórki jajowej przetasowany i zredukowany do połowy. Ich rodzice, a twoi dziadkowie, dali im po dwa komplety chromosomów, które po przetasowaniu utworzyły talię kart, jakiej nigdy przedtem nie było i nigdy nie będzie. Obdarzyli cię również odrobiną nieprzetasowanego DNA. Jeśli jesteś mężczyzną, masz chromosom Y, odziedziczony w znacznej mierze bez zmian od twojego ojca i od jego ojca, i tak dalej w miarę cofania się w czasie. To zdeformowany i skarłowaciały fragment DNA, zawierający zaledwie garść genów i mnóstwo resztek. Komórka jajowa również kryje we wnętrzu podobne pętle DNA; mieszczą się one w jej mitochondriach, maleńkich elektrowniach zaopatrujących wszystkie komórki w energię. Mają one własny minigenom, a ponieważ znajduje się on w komórce jajowej, organizm potomny otrzymuje go wyłącznie od matki. Oba stanowią łącznie niewielki ułamek całego DNA, lecz ich czyste linie genetyczne przydają się podczas śledzenia genealogii i odległej historii. Jednak olbrzymia większość twojego DNA powstała w wyniku przetasowania się DNA twoich rodziców, a ich DNA w identyczny sposób dali im ich rodzice. Ten proces zachodził u każdego człowieka, tworząc nieprzerwany łańcuch łączący cię z poprzednimi pokoleniami. Mama i tata cię spieprzyli, Nie chcieli tego – cóż, tak bywa, Lecz swoje wady ci wpoili, Dodając jeszcze kilka przywar. Nie wypowiadam się na temat psychologicznych ani rodzicielskich aspektów treści wiersza Philipa Larkina, ale z biologicznego punktu widzenia to strzał w dziesiątkę. Enx73a.

gkksq0f69i.pages.dev/147

gkksq0f69i.pages.dev/25

gkksq0f69i.pages.dev/322

gkksq0f69i.pages.dev/214

gkksq0f69i.pages.dev/134

gkksq0f69i.pages.dev/125

gkksq0f69i.pages.dev/366

gkksq0f69i.pages.dev/122

gkksq0f69i.pages.dev/376

krótka historia wszystkich ludzi którzy kiedykolwiek żyli